BMI: wat is de Body Mass Index en hoe kun je je BMI berekenen?

Inhoudsopgave

Er zijn verschillende manieren om te bepalen of je een gezond gewicht hebt. Enkel je gewicht wegen op een weegschaal zegt niet alles namelijk. Met de Body Mass Index (BMI) krijg je een beter beeld van de verhouding tussen je lichaamsgewicht en je lengte. Maar wat zegt je BMI precies? En hoe kun je je BMI berekenen? In dit artikel van Fit Meals leggen we je alles uit over de Body Mass Index!

Wat betekent BMI?

BMI staat voor Body Mass Index en is een rekentool die de verhouding tussen je gewicht en je lengte in kaart brengt. Het wordt vaak gebruikt om een indicatie te geven of je een gezond gewicht hebt. Een andere naam voor deze methode is de Queteletindex (QI), vernoemd naar de bedenker Adolphe Quetelet. 

De formule is eenvoudig: je deelt je gewicht in kilogrammen door het kwadraat van je lengte in meters.

De BMI kan gebruikt worden door mannen, vrouwen en kinderen vanaf 2 jaar. De ideale waarden verschillen echter wel. Dit bespreken we hieronder uitgebreid. 

BMI berekenen doe je zo

Benieuwd of jij een goed gewicht hebt voor je lengte of misschien toch beter wat kunt afvallen of aankomen? Je kunt je BMI eenvoudig berekenen door je gewicht in kilogrammen te delen door het kwadraat van je lengte in meters. De formule ziet er als volgt uit:

BMI = gewicht (kg) / lengte² (m²)

Voorbeeld: stel je weegt 75 kilogram bij een lengte van 180 cm en je bent 30 jaar oud. Dan bereken je jouw BMI als volgt: 75 / (1,80 x 1,80) = 23,1 BMI

Wat is een gezond BMI?

Na het berekenen van je BMI krijg je een ‘score’. Maar wat zegt deze score precies? Op basis van de Body Mass Index kun je inschatten of je een gezond gewicht, ondergewicht of juist overgewicht hebt. 

Een gezond BMI ligt tussen de 18,5 en 25. Dit wordt beschouwd als een gezond gewicht voor volwassenen. Een BMI onder de 18,5 wijst op ondergewicht, terwijl een BMI tussen de 25 en 30 wijst op overgewicht. Een BMI van 30 of hoger wordt geclassificeerd als obesitas, wat gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.

Maakt je leeftijd uit voor je BMI?

Zoals je hierboven hebt gelezen, wordt een BMI tussen de 18,5 en 25 als gezond beschouwd. Dit is de Body Mass Index richtlijn voor volwassenen tussen de 19 en 69 jaar. Voor kinderen en ouderen vanaf 70 jaar gelden andere waarden. Je leeftijd heeft dus invloed op of je volgens je BMI ondergewicht, overgewicht of een gezond gewicht hebt. In de tabel hieronder hebben we alle richtlijnen voor je samengevat. 

LeeftijdOndergewichtGezond gewichtOvergewichtObesitas
19-69 jaarlager dan 18,518,5 – 2525 – 30hoger dan 30
70+ jaarlager dan 2222 – 2828 – 30hoger dan 30

Voor kinderen van 2 tot 18 jaar gelden bij elke leeftijd andere richtlijnen voor de BMI. Dit heeft te maken met de verandering in spier- en vetmassa en de natuurlijke groei. In de afbeeldingen hieronder zie je de grenswaarden voor jongens en meisjes (bron = Voedingscentrum).

Verschil Body Mass Index tussen mannen en vrouwen

De formule voor het berekenen van je BMI is hetzelfde voor mannen en vrouwen. Echter, de interpretatie van de resultaten kan verschillen, omdat mannen over het algemeen meer spiermassa hebben dan vrouwen. Spieren wegen meer dan vet, dus een man met veel spiermassa kan een hogere BMI hebben zonder dat dit wijst op overgewicht.

Bestaat er een BMI calculator?

Wil jij zelf je BMI berekenen, maar heb je geen zin om de formule handmatig te gebruiken? Dan kun je een online BMI-calculator gebruiken. Er zijn tegenwoordig veel Body Mass Index calculators online te vinden, waaronder betrouwbare tools van bijvoorbeeld het Voedingscentrum en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). 

Je hoeft alleen je lengte en gewicht in te vullen, en de calculator berekent automatisch je BMI. Dit maakt het eenvoudig om inzicht te krijgen in je lichaamsgewicht en te zien of je binnen een gezonde BMI-waarde valt.

Wat doen bij een te hoog BMI?

Heb jij een BMI-calculator ingevuld en heb je volgens deze berekening een te hoge Body Mass Index? Als je echt te zwaar bent, is het verstandig om af te vallen naar een gezond gewicht. Dit doe je door je eetpatroon aan te passen en eventueel meer te gaan sporten. Belangrijk hierbij is het berekenen van je macro’s, dit is de verhouding tussen eiwitten, koolhydraten en vetten. 

Zorg ervoor dat je meer eiwitten binnen krijgt, want deze helpen bij het herstel van je spieren na het sporten en geven een langer verzadigd gevoel. Over het algemeen is het slim om minder koolhydraten binnen te krijgen en dan vooral suikers te verminderen. Kies voor complexe koolhydraten uit o.a. havermout, rijst en volkorenbrood. Tot slot is het belangrijk om genoeg gezonde vetten binnen te krijgen. Deze zijn belangrijk voor je algehele gezondheid en de hormoonhuishouding. 

De nadelen van de BMI berekening

Hoewel je met de Body Mass Index een inzicht krijgt in je gewicht, zegt het niet alles over je gezondheid. Er kleven namelijk een aantal nadelen aan je BMI berekenen. Zo wordt de BMI uitslag minder betrouwbaar wanneer je veel spiermassa hebt, zwanger bent en wanneer je een Aziatische achtergrond hebt. 

De BMI houdt geen rekening met de samenstelling van je lichaam, dus de verdeling tussen vetmassa en spiermassa. Doe jij fanatiek aan krachttraining? Dan is de kans groot dat je volgens de BMI berekening overgewicht hebt. Omdat je meer spiermassa hebt opgebouwd, neemt je gewicht toe. De BMI kijkt enkel naar je lengte en gewicht en ziet dus niet dat jij eigenlijk een hele gezonde lichaamssamenstelling hebt. 

Tijdens de zwangerschap verandert je lichaamssamenstelling en gewicht, hierdoor is de BMI minder betrouwbaar. Wanneer je zwanger bent is het dus verstandiger om je gewicht te monitoren bij de verloskundige en tijdelijk niet via je BMI. 

Tot slot kan de Body Mass Index voor mensen met een Aziatische achtergrond een vertekend beeld geven. Zij hebben van nature namelijk een hogere vetmassa dan mensen met een Westerse achtergrond. Voor deze groep geldt dan ook een andere streefwaarde; een BMI van 18,5 tot 23 wordt als gezond beschouwd. 

BMI is een handige tool maar niet perfect

De BMI is een handige maatstaf om snel inzicht te krijgen in de verhouding tussen je gewicht en lengte en te beoordelen of je een gezond gewicht hebt. Een gezond BMI ligt tussen de 18,5 en 25, en hoewel leeftijd en geslacht enige invloed hebben, blijft de rekenmethode hetzelfde voor iedereen. Hoewel de BMI-calculator een handig hulpmiddel is, zegt je Body Mass Index niet alles. Het is verstandiger om je vetpercentage te meten en te kijken naar de verdeling tussen vet- en spiermassa. Zeker wanneer je fanatiek sport wordt de BMI berekening minder betrouwbaar.